Αντικείμενο και Στόχοι του Έργου
Ο καρκίνος του προστάτη (PC) αποτελεί το συχνότερο νεόπλασμα στους άνδρες και τη δεύτερη σε συχνότητα αιτία θανάτου μετά τον καρκίνο του πνεύμονα αποτελώντας ένα σημαντικό κίνδυνο για την υγεία αλλά συγχρόνως και ένα παγκόσμιο οικονομικό πρόβλημα. Η συχνότητα της νόσου για την Ευρώπη είναι 87.2 περιπτώσεις για 100.000 ασθενών και η θνητότητα 34.1 ανά 100.000 ασθενών. Σήμερα, η διάγνωση του προστατικού καρκίνου γίνεται με την δακτυλική εξέταση του προστάτη (διαπίστωση του καρκίνου είναι μικρότερη του 2%) και το Ειδικό Προστατικό Αντιγόνο (Prostate Specific Antigen, PSA). Ωστόσο, η καρκινική εστία δεν μπορεί να ψηλαφηθεί όταν είναι μικρή ή όταν βρίσκεται στην πρόσθια επιφάνεια του προστάτη. Προς το παρόν, το PSA είναι ο καλύτερος βιολογικός/εργαστηριακός δείκτης που χρησιμοποιείται για την έγκαιρη ανίχνευση του PC, αν και έχει μέτρια ευαισθησία (20% των ασθενών με καρκίνο του προστάτη έχουν φυσιολογικό PSA) και ειδικότητα (2 στους 3 με αυξημένο PSA δεν έχουν καρκίνο στις βιοψίες).
Το πρόβλημα
Με τις παρούσες τεχνικές η διάγνωση του προστατικού καρκίνου αποτελεί μια πρόκληση και ως εκ τούτου:
- Πολλοί άνδρες υποβάλλονται σε άσκοπες βιοψίες
- Κάποιοι ασθενείς υποβάλλονται σε βιοψίες χωρίς σαφή αναγνώριση της θέσης της πιθανής βλάβης
- Είναι δυνατό να διαγιγνώσκονται κάποιοι μη κλινικά σημαντικοί καρκίνοι, με αποτέλεσμα, την υπερδιάγνωση και επακόλουθη υπερθεραπεία των ασθενών. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την χειροτέρευση της ποιότητα ζωής των ασθενών λόγω των επιπλοκών από τη θεραπεία αλλά και αύξηση του κόστους των συστημάτων υγείας.
Οι σύγχρονες απεικονιστικές μέθοδοι περιλαμβάνουν διορθικό υπερηχογράφημα (transrectal ultrasound, TRUS) καθώς και μαγνητική τομογραφία προστατικού αδένα. Το διορθικό υπερηχογράφημα συνδυάζεται με την κατευθυνόμενη βιοψία και αποτελεί την μέθοδο αναφοράς για την διάγνωση της νόσου, δεδομένου ότι αποτελεί ασφαλή και ευρέως διαθέσιμη τεχνική όπου σε πραγματικό χρόνο και με μικρό κόστος γίνεται η λήψη υλικού και επιτυγχάνεται σε ικανό αριθμό ασθενών η διάγνωση. Περιορισμοί της μεθόδου ωστόσο αποτελούν η μη ανίχνευση μικρού αλλά υπολογίσιμου αριθμού νεοπλασιών, η λήψη ανεπαρκούς υλικού και η δυσκολία προσπέλασης συγκεκριμένων ανατομικών θέσεων.
Η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Ουρολογικής Ακτινολογίας (ESUR) έχει προτείνει έναν απεικονιστικό αλγόριθμο τον οποίο ονομάζει Prostate Imaging Reporting And Data System (PI-RADS) ώστε να βαθμονομούνται και να κατατάσσονται οι νεοπλασίες του προστάτη σε πέντε κατηγορίες με ένα διεθνώς αποδεκτό πρωτόκολλο ταξινόμησης, βασισμένο στην πολυπαραμετρική Μαγνητική Τομογραφία (mp-MRI). Με το σύστημα αυτό είναι δυνατή η πρόβλεψη του κινδύνου κακοήθειας μιας βλάβης του προστάτη ανάλογα με τα απεικονιστικά της χαρακτηριστικά. Οι βλάβες που κρίνονται ύποπτες στην Μαγνητική Τομογραφία είναι δυνατό να εντοπισθούν και να γίνει βιοψία είτε στον Μαγνητικό Τομογράφο είτε μέσω συστημάτων συγχώνευσης εικόνας (fusion systems) που συνδυάζουν την απεικόνιση στην Μαγνητική Τομογραφία με συστήματα Υπερηχοτομογραφίας και βιοψίας σε πραγματικό χρόνο.
Ο στόχος της παρούσας μελέτης είναι η εκτίμηση του ρόλου βιοψιών σε σύστημα συγχώνευσης εικόνας σε πραγματικό χρόνο με την χρήση τεχνολογίας πολυπαραμετρικής Μαγνητικής Τομογραφίας 3Tesla και διορθικού υπερήχου, με τη χρήση των τελευταίων λογισμικών βελτίωσης εικόνας και να γίνει η συσχέτιση των ευρημάτων με το σύστημα κατάταξης PI-RADS και τις ιστοπαθολογικές εκθέσεις των νεοπλασιών.
Η παρούσα μελέτη θα υποστηρίξει τη συμβολή των παραπάνω τεχνικών στη συνήθη κλινική πρακτική του καρκίνου του προστάτη με αναμενόμενη θετική επίδραση στην ποιότητα ζωής των ασθενών με αυτή την ασθένεια. Στόχος είναι να παρέχεται η καλύτερη φροντίδα του καρκίνου του προστάτη στους ασθενείς, είτε στη ανίχνευση, τη διάγνωση, τη θεραπεία είτε μέσω υποστήριξης στην καθημερινή τους ζωή, με επίκεντρο την ποιότητα για τη βελτίωση των αποτελεσμάτων για τους ασθενείς. Η φροντίδα των ασθενών, η καινοτομία και η έρευνα συνδυάζονται σε όλους τους τομείς του καρκίνου του προστάτη
«Υλοποιήθηκε στο πλαίσιο της Δράσης ΕΡΕΥΝΩ – ΔΗΜΙΟΥΡΓΩ - ΚΑΙΝΟΤΟΜΩ και συγχρηματοδοτήθηκε από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) της Ευρωπαϊκής Ένωσης και εθνικούς πόρους μέσω του Ε.Π. Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα & Καινοτομία (ΕΠΑνΕΚ) (κωδικός έργου: T1ΕΔΚ-03264)»
«Co‐financed by the European Regional Development Fund of the European Union and Greek national funds through the Operational Program Competitiveness, Entrepreneurship and Innovation, under the call RESEARCH – CREATE - INNOVATE (project code:Τ1EDK-03264)»
